نظام اخلاق عرفی: نقدی بر آموزه حق طبیعی فیشته

نظام اخلاق عرفی نخستین اثر دستنوشت و بر جای مانده از هگل فیلسوف آلمانی است. هگل در این اثر درخشان یکی از مفاهیم اساسی نظام فکری خود یعنی تحقق ایده را به شیوه نظام مند مورد مداقه قرار می دهد. در واقع در این اثر مهم ، به بیان صورت بندی اجتماعی و سیاسی اندیشه خود می پردازد که بعدها به صورت مفصل تر و به شکل سلیس و پخته تری در پدیدار شناسی روح و سپس در دایره المعارف علوم فلسفی و عناصر فلسفه حق به آن پرداخته است. هگل در این اثر سترگ ، به مدد مفاهیمی چون تفاوت ، شناخت..و برخی مفاهیم دیگر به فرآیند شکل گیری جامعه و بستر تکوین اخلاق عرفی می پردازد. هگل باور دارد فردی دانستن اخلاق نادیده گرفتن جهانی ، اجتماعی و سیاسی را در پی دارد که در پس عمل اخلاقی فرد نهفته است. کتاب در فاصله بین سال های ۱۸۰۲ تا ۱۸۰۳ به نگارش درآمده است و یکی از درخشان ترین اثار هگل است.