راهنمای اندیشه ورزان 4: چگونه سوگیری و تبلیغات را در رسانه ها تشخیص دهیم

تقریباً همۀ رسانه‌های جهان مدعی‌اند که گزارش‌های خبری‌شان را به صورت مستقل، بی‌طرفانه، و محققانه تولید می‌کنند. مدعی‌اند که صرفاً به گزارش و توصیف «واقعیت عینی» می‌پردازند و از هر گونه نتیجه‌گیری و قضاوت پرهیز می‌کنند. از سوی دیگر، ادعا می‌کنند که رسانه‌های رقیب این واقعیت‌ها را به نحو توطئه‌آمیز تحریف کرده و به آن جهت می‌دهند.

آیا این مدعا درست است؟ آیا رسانۀ مستقل و بی‌طرف وجود دارد؟ ظاهراً پاسخ این پرسش‌ها منفی است. رسانه‌ها، حتی اگر (بر فرض محال) از صاحبانشان و از حکومت‌ها تأثیر نپذیرند، از فرهنگ و نظرگاه مخاطبانشان تأثیر می‌پذیرند. پوشش خبری غالب در یک جامعه بر اساس اصل‌های زیر عمل می‌کند:

    «ماجرا از نظرگاه ما (و جامعۀ ما) چنین به نظر می‌رسد؛ بنابراین، ماجرا چنین است.»
    «این واقعیت‌ها باورهای ما را تأیید می‌کنند؛ بنابراین، اینها مهم‌ترین واقعیت‌ها هستند.»
    «این کشورها با ما دوست نیستند؛ بنابراین، این کشورها شایستۀ انتقادند.»
    «این گزارش‌ها بیشترین جذابیت یا هیجان را برای خوانندگان ما دارند؛ بنابراین، اینها مهم‌ترین گزارش‌های خبری‌اند.»

کسانی که خبرها را نقّادانه دنبال می‌کنند تک‌تکِ این اصل‌ها را معکوس می‌کنند. کتاب حاضر نحوۀ انجام این کار را توضیح می‌دهد و بنابراین تأثیر سوگیری و تبلیغات بر اندیشیدنِ افراد را کاهش می‌دهد.