تاریخ فلسفه در قرن بیستم

قرن بیستم از دوره‌های پرحادثه و پربار و استثنایی در تاریخ زندگانیِ بشر در این کره‌ی خاکی است. قرنی است که شاهد دو جنگ جهانی ویران‌گر، چندین جنگ منطقه‌ای، جنگ‌های رهایی‌بخش و ضداستعماری و انواع و اقسام درگیری‌های محلی و قومی در نقاط مختلف جهان بوده که جوامع بشری از آثار و عواقب برخی از آن‌ها هنوز هم رهایی نیافته‌اند. در همین قرن است که چندین حرکت انقلابی بزرگ، مانند انقلاب‌های روسیه، چین صورت گرفته است. مهم‌تر از همه‌ی این‌ها، قرن بیستم قرن فروریزی بسیاری از رؤیاهای انقلابی و ناکجااندیشی‌هایی بود که در آغاز همین قرن پیدا شده بودند: نیمی از قرن بیستم به پا گرفتنِ یک امید ــ امید به رهایی و رستگاری ستمدیدگان جهان ــ و به بر باد رفتنِ حسرت‌بارِ همان امید و برافتادنِ نهادها و صور سیاسی ـ اجتماعیِ برخاسته از آن، گذشت. قرن بیستم، قرن بزرگ‌ترین پیروزی‌ها و ناکامی‌های بشری است: قرنی است که بشر در آن به کره‌ی ماه قدم گذاشته، اما از حل پیش پا افتاده‌ترین مسائل سیاسی ـ اجتماعی خود عاجز مانده است. علم و دانش بشری در این قرن به حد اعلای موفقیت و درخشش خود رسیده: ضمن آن‌که نمونه‌هایی از آلوده شدن به حد اعلای دنائت‌ها و تبه‌کاری‌های ضدانسانی را نیز ارائه داده است. حیرت‌انگیزترین درجه‌ی سازمان‌دهی و پیشرفت فنیِ بشری را همراه با خفت‌بارترین نمونه‌های سقوط و تباهیِ نسلِ بشر در همین قرن دیده‌ایم. ناگفته پیداست که روزگاری این‌چنین سرشار از تناقض‌ها و دوگانگی‌ها در عالم عمل، در عالم نظر نیز با انواع و اقسام پیچیدگی‌ها و باریک‌اندیشی‌ها همراه خواهد بود که بازتاب آن‌ها را ناگزیر در تاریخ فلسفه‌ی این قرن باید یافت.